2022 сыл муус устар 26 күнүгэр, Саха АССР 100 уонна М.К. Аммосов төрөөбүтэ 125 сылларын көрсө, Хатырыкка СӨ Ил Дархана Айсен Николаев кыттыылаах элбэх өрүтү толорор култуура-спорт комплекс киинин бастакы бетон атаҕын үөрүүлээх быһыыга-майгыга туруорбуттара.
Баараҕай тутуу Саха Өрөспүүбүлүкэтин инвестиция программатынан үбүлэнэн, тутуу үлэтэ түмүктэнэн олохтоохторго аанын тэлэччи арыйда. Нэһилиэнньэ сылдьарыгар, сайдарыгар олус табыгастаах киин буолара саарбаҕа суох.
Манна М.А. Охлопкова аатынан модельнай библиотека көһөн киирдэ. Саҥа кииҥҥэ тэринии туһунан сэбиэдиссэйдиин Ульяна Антонованы кытары билистибит:
— Саҥа кииҥҥэ киирэммит олус кэҥээтибит, тубустубут, астынныбыт. 1977 сыллаахха тутуллубут дьиэбитин сүрүннүүр библиотекарбынаан Татьяна Местниковалыын сыа-сым курдук тутан, тэринэн элбэх ааҕааччылаах үлэлээтибит. Биһиги библиотекабыт Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ, ССРС культуратын туйгуна Мария Алексеевна Охлопкова аатын сүгэр. Кини туһунан хайаан да ахтан-санаан ааһар тоҕоостоох. 1955 с. ыам ыйын 10 күнүгэр Хатырыктааҕы тыа библиотекатыгар сэбиэдиссэйинэн ананан 1986 с. диэри үлэлээбитэ. Библиотека сайдыытыгар, кинигэтин фондата байарыгар, материальнай базата тупсарыгар үлэлэһэн, билигин толору хааччыллыылаах, баай фондалаах, модельнай библиотека буола сайынныбыт.
Саҥа библиотекабытыгар киирэрбитигэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин инвестиция программатынан үбүлэнэн барыта саҥа миэбэл, техника, ыскаап, быһаччы эттэххэ, аныгылыы быһыылаах-таһаалаах, билиҥҥи үйэҕэ эппиэттиир буоллубут. Оскуола иннинээҕи саастаах оҕолортон саҕалаан кырдьаҕастар сылдьан билии-көрүү ылалларыгар усулуобуйа толору баар буолла. Оҕолорго, улахан дьоҥҥо аналлаах ааҕар саалланныбыт, алта саҥа компьютердаах медиа-кииннэннибит, кинигэ харайар сирдэннибит. Истиэнэлэрбитин дизайнердар уруһуйдаан, суруйан тупсаран биэрдилэр.
Биһиги библиотекабытыгар 11 тыһ. тахса фондалаахпыт, ону таһынан Мария Алексеевна селькор, корреспондент буолан нэһилиэк улуус историятын суруйан элбэх ыстатыйалары суруйбутун ууруммута, хаһыаттан олус туһалаах матырыйааллары мунньубута, итиэннэ бастыҥ фотограф буолан хаартыскалары үйэтиппитэ история кэрэһитэ буолан биһиги фондабытын хаҥатар.
Дьоммут-сэргэбит, оҕолорбут, ыччаппыт туһугар Ил Дархаммыт Айсен Николаев болҕомто ууран саҥа кииннэммиппитинэн махталбытын тиэрдэбит.
Семен Аргунов