Тыа хаһаайыстыбатын министерствота тэрийэн ыытар «Дьиэ кэргэн фермерэ» программа 2012 сылтан саҕалаан үлэлиир. Онтон ыла дьиэ кэргэн ферматын, хаһаайыстыбатын сайыннарыыга, уопсайа, 261 КФХ 1,4 млрд солк. суумалаах грант ылары ситиспиттэр. Бу федеральнай программа буолар, ол курдук, дойдубут президенэ Владимир Путин көҕүлээбит 12 национальнай бырайыагыттан биирдэстэрэ.
Саха сиригэр 2023 сылга дьиэ кэргэн фермерин сайыннарыыга 126,5 мөл. солк. көрүллүбүтэ, ити сууматтан 98,3 мөл. солк. федеральнай хааһына үбүлээбитэ. Быйыл граҥҥа киирсии конкурсугар, уопсайа, 67 сайаапка киирбититтэн, 10 хаһаайыстыба бигэтик сайдалларыгар төһүү көмөнү ылбыттара. Биһиги улууспутуттан 3 хаһаайыстыба кыттыбытыттан, Түбэттэн «Кулаада» бааһынай хаһаайыстыба салайааччыта Радик Лукин граны ылары ситиспитэ. Биэс сыл устата улууспутуттан кимнээх ылбыттарын ылан көрүөххэ:
2019 с.: 50 төбөҕө хотон тутуутугар уонна тыа хаһаайыстыбатыгар туһаныллар техниканы ылыыга Искраттан Семен Сивцев, 100 төбө ынаҕы атыылаһыыга Бөтүҥтэн Александр Слепцов кыайыылаах буолбуттара.
2020 с.: 75 төбө ынахха хотон тутууга, техниканы атыылаһыыга Партизантан Степан Терешкин, 100 төбө ынах турарыгар хотону тутууга Бөтүҥтэн Надежда Попова, сылгы баазатын тэриниигэ, техниканы атыылаһыыга Модуттан Дмитрий Попов грант ылары ситиспиттэрэ.
2021 с.: Маймаҕаттан Татьяна Слепцова кыттан сылгы баазатын тэриммитэ.
2022 с.: Хамаҕаттаттан Александр Жирков тыа хаһаайыстыбатын үлэтигэр туһаныллар техниканы уонна онно сөптөөх тэриллэри ылбыта. 50 төбө сүөһү турар хотонун туттуутугар Аппааныттан Арыйан Винокуров, 2 Хомустаахтан Куприян Протопопов сылгы баазатын тэриниигэ үбүлэммиттэрэ.
2023 с.: Түбэттэн Радик Лукин 14 мөл. 907 тыһ. солк. суумалаах граны ылан усулуобуйатын тупсарарга, хаһаайыстыбатын тэнитэргэ үлэлэһэ сылдьар.
Ол туһунан Намнааҕы тыа хаһаайыстыбатын управлениетын начальнигын эбээһинэһин быстах кэмҥэ толорооччу Юрий Петров билиһиннэрдэ:
– Быйылгы сылга СӨ тыа хаһаайыстыбатын министерствота тэрийбит «Дьиэ кэргэн фермерэ» гранын конкурсугар биһиги улууспутуттан 3 хаһаайыстыба кыттыбытыттан, Түбэттэн Радик Лукин бизнес-бырайыага толору эппиэттэһэн кыайыылаахтар кэккэлигэр киирбитэ. Кини дьиэ кэргэнин фермата сайдарыгар стойловай тэрил, үүт сүүрэр турбалаах ынах ыыр аппараат, ноһуому таһаарар транспортер (ТСН), сүөһү аһылыгын тарҕатарга аналлаах тэрил, МТЗ трактор ылла, хаһаайыстыбатын хаҥатан 40 төбө ынах атыылаһар. Итиэннэ 150 төбөҕө анаммыт хотонун ситэрэр.
Бүгүҥҥү күҥҥэ хаһаайыстыба ити үөһээ этиллибит фермаҕа туттуллар тэриллэрин таҥыыга, туруорууга, балаһыанньатын булларыыга, Николай Романов директордаах «К-19» ХЭТ-ы кытта дуогабардаһан үлэни ыыта сылдьаллар.
Бу курдук, тыа сирин дьонун өйүүр программалар баар буолан хаһаайыстыба сайдар, тэнийэр. Бу грант конкурсун кыайыылаахтара атахтарыгар туран, билигин улууспутугар тыа хаһаайыстыбатын сайдыытыгар, эт-үүт бородууксуйата дэлэйэригэр бэйэлэрин кылааттарын киллэрэ сылдьаллар.
Семен АРГУНОВ