Үөдэй нэһилиэгин баһылыгын 2024 сыллааҕы отчуоттуур мунньаҕа тохсунньу 17 күнүгэр буолан ааста. И. Зырянов аатынан культура-спорт комплексыгар дьон тоҕуоруһа мустан, баһылык Иван Гаврильев ааспыт сыллааҕы дьаһалта үлэтин отчуоттуур дакылаатын болҕойон иһиттилэр. Баһылык сүрүн ыытыллыбыт уонна олоххо киирбит үлэлэри сиһилии сырдатта. Маны сэргэ хас биирдии хайысхаҕа чопчу тохтоон, быһаарыылары оҥорон, олохтоохторго судургутук тириэртэ.
Кэлбит дьон үгүс ыйытыыны биэрэн, сэргэх кэпсэтии буолла. Олохтоохтору ордук туох долгутар эбитий?… Тыа хаһаайыстыбатын салаатыгар нэһилиэнньэҕэ саҥа көрүүлэри, хайысхалары киллэрэр өйүүр бырагыраамалар, сүөһү эбии аһылыгын оҥорон таһаарыынан дьарыктанар тэриллиилээх хаһаайыстыбалар кэҥээн, сайдан баралларыгар өйөбүллэри туоһуластылар. От үлэтигэр сыллата былааммытын толорон, бэйэбит испитигэр көрдөрүүбүт үрдүк, онтон тоҕо улуус үрдүнэн сыллааҕы түмүгү таһаарыы көрдөрүүтүгэр намыһах буоларын ыйыттылар. Сайылыктааһын боппуруоһугар, инники сылларга Тоҥ-Бас сайылыгар, ол кэмнэргэ баһылыгынан үлэлээбит Семен Ядреев дьиэ-уот туттан олорорго табыгастаах буоллун диэн, дьоҥҥо уһаайба түҥэтэн, уот ситимин толору тартаран, сөптөөх усуолубуйаны тэрийбитин ахтан аастылар. Үгүс дьон сайылык сирэ ылан баран дьиэ-уот туттубаттар диэн санааларын эттилэр. Сайылыкка тахсан олорорго сүөһү-ас иитэн көрөргө табыгастааҕын таарыйдылар, ол гынан үөһэ ынах-сүөһү уулууругар уу суоҕунан сибээстээн, ол кыһалҕа кыаллыа дуо диэн ыйыттылар. Нэһилиэнньэҕэ саха ынаҕын иитэргэ дьону көҕүлүүр уонна кинилэргэ көмө, өйөбүл баар буолуон наада диэн баҕа санааларын эттилэр.
Маны сэргэ дэриэбинэ иһигэр үгүс уот остуолбалара, үксэ эргэрэн бөһүөлэк көстүүтүн буортулууллар, ону тэҥэ сууллаары турар остуолбалар кутталы үөскэтэллэр диэн сөптөөх боппуруоска тохтоотулар, манна РЭС улуустааҕы тэрилтэтим кытта ыкса сибээстэһэн, бу кыһалҕаны туоратарга үлэ барыан наадатын эттилэр.
Быйыл Улуу Кыайыы 80 сылыгар Кыайыы Скверин саҥардыы үлэтэ, байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар «Ийэҕэ албан аат» түмэл дьиэтигэр анал экспозиция оҥоһулларыгар көмө, манна даҕатан этэр буоллахха нэһилиэнньэҕэ Кыайыы фондатын тэрийэн үбүнэн көмөлөһүөххэ сөп диэн этии киирдэ. Ону тэҥэ, «Кыайыы 80 сылыгар» аналлаах тыа хаһаайыстыбатын көрдөрүүтүн кэпсиир, киэн далааһыннаах быыстапканы тэрийиэххэ диэн биир оруннаах, суолталаах этии этилиннэ. Боппуруостары уонна этиилэри киллэрбит нэһилиэк наставниктара Александр Ядреев, Анастасия Сысолятина, Алексей Яковлев, Анна Яковлева, Наталья Абрамова этиилэрин дьон ытыс тыаһынан бигэргэттилэр.
Түмүккэ, кэлбит дьон ааспыт сыллааҕы нэһилиэк баһылыгын үлэтин-хамнаһын илиилэрин уунан биһирииллэрин биллэрдилэр. Нэһилиэк баһылыга Иван Гаврильев быйылгы сылы «Улуу Кыайыы 80 сыла» сылынан биллэрдэ. Бу сылга «80 үтүө дьыала» бырайыагынан нэһилиэккэ араас хабааннаах үлэлэр ыытыллыахтара диэн иһитиннэрдэ. Бары тэҥҥэ үлэни-хамнаһы кыайа-хото тутан биир киһи курдук түмсүөххэ диэн отчуоттуур мунньаҕы махтанан туран түмүктээтэ.
Екатерина Эверстова, Үөдэй