Үөдэйгэ З.П. Саввин аатынан орто оскуола иһинэн үлэлиир “Ийэҕэ албан аат” түмэл нэһилиэк дьонун-сэргэтин биир санааҕа түмэр киин буолар. Хас биирдии ыал, удьуор утум олоҕун-дьаһаҕын арыйан, элбэҕи кэпсиир, сэҥээрэ көрөр, дьон-аймах дууһатын таарыйан ааһар — нэһилиэк тэбэр сүрэҕэ манна баар. Сылдьан ааспыт эрэ барыта ол оччотооҕу кэмҥэ, төрүттэрбит уонна араас көлүөнэ олорон ааспыт долгунугар, сылаас уйатыгар киирэн ааһаллар…
Онтон маннык сылаас тыыны иҥэрэн үлэлии-хамсыы сылдьар энтузаист, ытыктыыр киһибит, герой ийэ Татьяна Васильевна Яковлева уола Ленинскэй комсомол бириэмийэтин лауреата, РФ үөрэҕириитин туйгуна, наставник, кыраайы үөрэтээччи, Нам улууһун уонна Үөдэй нэһилиэгин ытыктабыллаах киһитэ Алексей Дмитриевич Яковлев буолар.
Дэлэҕэ даҕаны Бүтүн Россиятааҕы Ветераннар уонна пенсионердар сэрии, үлэ, сэбилэниилээх күүстэр, быраабы харыстыыр уорган Бочуотун кинигэтигэр «Ийэҕэ Албан аат» түмэл киирбитэ элбэҕи да этэр, туоһулуур.
Үөдэй нэһилиэгэ 14 герой ийэлээҕинэн Бүтүн Сойууска биллибитэ. Кинилэр сырдык албан ааттарын үйэтитиигэ Алексей Дмитриевич Герой ийэлэр галереяларын бырайыагын олоххо киллэрэн, үрдүк таһымнаах үлэни ыытан дьон-сэргэ махталын ылыан ылар.
Бырайыак тохтообокко өссө кэҥээн, дириҥээн, сылтан сыл утаҕын лабаата эбиллэн үүнэн-сайдан, чэчирээн иһэриттэн үөрэбит.
Ол курдук, сэтинньи 3 күнүгэр 14 герой ийэҕэ анаммыт бырайыак түмүгүнэн суоруллубат сурукка киллэрэн Герой ийэлэргэ хас биирдиилэригэр анаммыт Ийэҕэ албан аат альбом сүрэхтэннэ.
Ааптар Алексей Яковлев иһитиннэрбитинэн альбом хас биирдии ийэ олоҕун-дьаһаҕын кэпсиир, сэһэргиир. Быйыл сайын Нам улууһугар ыытыллыбыт республикатааҕы музейдар форумнарыгар бу бырайыагынан кыттан 3 миэстэни ылары ситиспиттэрэ.
Альбом ис хоһооно тугу кэпсиирий диир буоллахха, герой ийэлэр толору наҕараадалара, олохторун, үлэлэрин кэпсиир иһитиннэриилэр, оҕолорун ахтыылара хаартысканан сырдатыллан “Ректайм” тэрилтэҕэ 20 стр. бэчээттэнэн таҕыста.
Үөрүүлээх, долгутуулаах тэрээһиҥҥэ “Нам улууһа” муниципальнай тэриллии аҕа баһылыгын социальнай боппуруоска солбуйааччы Петр Васильевич Абрамов, Үөдэй нэһилиэгин баһылыгын эбээһинэһин эппиэттээх толорооччута Николай Михайлович Обутов, улуустааҕы бэтэрээн сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Софья Дмитриевна Кобякова, орто оскуола директора Вероника Ранвиловна Барашкова, герой ийэ оҕолоро, сиэннэрэ, хос сиэннэрэ кыттыыны ыллылар.
Тэрээһиҥҥэ герой ийэ уола, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ Александр Николаевич Ядреев истиҥ махтал тылларын анаата уонна түмэл суолтатыгар ордук болҕомтону ууран анал штат көрүллэрэ буоллар диэн баҕа санаатын этиитэ оруннаах буолла, кэлбит ыалдьыттар ытыс тыаһынан бигэргэттилэр.
Маны таһынан герой ийэ оҕолоро “Отуу уота” литературнай түмсүү салайааччыта, РФ үөрэҕириитин туйгуна Алексей Михайлович Татаринов – Удьурҕай, Үөдэй нэһилиэгин “Сыккыс” литературнай түмсүү чилиэнэ, РФ үөрэҕириитин туйгуна Анна Афанасьевна Яковлева, СӨ култууратын туйгуна Екатерина Дмитриевна Николаева, норуот уус-уран айымньытын, талаанын, дьоҕурун иҥэринэн киэҥ эйгэҕэ тарҕатааччылар Петр Егорович Федотов уонна кини балта Анастасия Егоровна Моякунова хайдахтаах курдук сүдү үлэ тахсыбытынан, үтүмэн үгүс үөрүүлэрин үллэстэн, махтанан туран түмэлгэ сэмэй кылааттарын киллэрдилэр.
Сүрүн кэпсэтии Ийэлэргэ сүгүрүйүү бэлиэтин “Ийэ Скверын” бырайыагын оҥорон олоххо киллэриигэ үлэлэһиэхпит уонна күүс-көмө буоларга бэлэммит диэн герой ийэ оҕолоро, сиэннэрэ биир санааҕа кэлбиттэрэ хайҕаллаах.
Үөдэй нэһилиэгэр билигин 13 оҕолоох Герой Ийэ Ольга Алексеевна Феоктистоваҕа Үөдэй нэһилиэгин дьаһалтата махтал суругу уонна тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн туттарда. Түмэл сайдыытыгар инники да өттүгэр биир санаанан үлэлиэхпит диэн 50 тыһ. бэлэх сертификаты Алексей Дмитриевич Яковлевка үөрэн-көтөн, махтанан туран туттардылар.
Дьоро күнү тыыннаах төрүт дорҕоон доҕуһуолунан Мария Степановна Григорьева — Маайа салайааччылаах «Нам кылыһах» бөлөҕө киэргэттэ.
Кырдьаҕаһыттан, эдэригэр, оҕотугар тиийэ патриотическай тыыҥҥа иитиигэ, төрүччүлэрин үөрэтиигэ туһуламмыт түмэл үүнэн-сайдан, кэҥээн иһэригэр диэн кэлбит ыалдьыттар үтүө санаалаах тарҕастылар.
Екатерина Эверстова, Үөдэй