Үөдэй орто оскуолатын 11-с кылааһын үөрэнээччитэ Зырянов Сарыал «Научное лето-2023 онлайн» уопсай үөрэхтээһин программатын бастыҥ хамаандатын үөрэнээччилэрин ахсааныгар киирэн, сэтинньи 24-29 күннэригэр Москваҕа культура уонна үөрэхтээһин экспедициятыгар кыттан кэллэ.
Сарыал санаатын маннык үллэстэр:
Экспедиция программата олус киэҥ, толору этэ. Холобура, «Аптекарский огород» диэн МГУ ботаническай саадын көрдүбүт. Бу Россия саамай кырдьаҕас саада өссө ыраахтааҕы Петр I ыйааҕынан эмтээх оттору үүннэрэргэ анаан тэриллибит. Манна биһиги ботаническай сад бастакы директора Георг-Франц Гофман олордубут дуб маһын, Петр I олордубут тиитин көрдүбүт. Араас кэнтиниэннэр тропическай үүнээйилэрин оранжереятыгар сырыттыбыт. Үөнү-көйүүрү сиир сиэмэх үүнээйилэри улаханнык сэҥээрдибит. Кинигэттэн эрэ билэр үүнээйилэрбитин илэ харахпытынан көрдүбүт. Онон ботаническай сад — дьыл хайа баҕарар кэмигэр айылҕа кэрэтин, дьиктитин көрдөрөр кыраһыабай, интэриэһинэй сир.
“Новая Третьяковка” музейга «Выставка искусства XX века» сырыттыбыт. «Черный квадрат» диэн худуоһунньук К.С. Малевич саамай биллэр хартыынатын көрдүбүт. Ленин, Сталин мэтириэттэрин, Сэбиэскэй кэминээҕи олоҕу көрдөрөр хартыыналары сөбүлээтибит. Третьяковскай галереяҕа XX үйэ улуу худуоһунньуктарын үлэлэрэ хомуллубуттар. Хас биирдии хартыына оччотооҕу кэми кэпсиир. Галереяны бары олус астынныбыт.
Бу курдук олус элбэҕи биллибит, көрдүбүт. Тус бэйэм Ю.А. Орлов аатынан Палеонтологическай музейга сылдьан динозаврдар уо.д.а. кыыллар дьардьамаларын көрөн сөхтүм, астынным. М.В. Ломоносов аатынан МГУ-га аатырбыт учуонай, геолого-минералогическай наука дуоктара, геокриология кафедратын сэбиэдиссэйэ А.В. Брушков кабинетыгар истиҥ күрсүһүүнү арааһа, биһиги бары даҕаны, хаһан да умнубаппыт буолуо.
Бу барыта салайааччыларбыт Анна Николаевна, Светлана Романовна тэрийиилэринэн буолла. Онон алта күн устата кинилэр биһигини бэйэлэрин оҕолорун курдук көрөн-истэн, бүөбэйдээн илдьэ сылдьыбыттарыгар махтанабыт. Ойуччу тутан Ольга Юрьевна Рожковаҕа махталбытын тиэрдэбин. Кини 4 сыл устата чинчийэр үлэбин салайан, бары өттүнэн миигин өйөөтө. Итиэннэ «Научное лето-онлайн» бырайыакка махтанабын.
Экспедиция устата оҕолор ВДНХ-ҕа норуоттар икки ардыларынааҕы «Россия» быыстапка-форумун «Достижения России», «Цифровое погружение», «Умная энергетика» павильоннарыгар, «Россия — моя история» историческай пааркаҕа «Просвещение/Десятилетие науки и технологий” интерактивнай экспозицияҕа, «Москвариумҥа», палеонтологическай музейга, ботаническай саадка, Кыһыл Болуоссакка о.д.а. бэлиэ сирдэргэ сылдьыталаабыттар.
Экспедицияны «Движение первых» өрөспүүбүлүкэтээҕи оҕо, ыччат хамсааһынын өйөбүлүнэн, «Малая академия наук Республики Саха (Якутия)», Өлүөхүмэ улууһун «Центр творческого развития и гуманитарного образования школьников» тэрийбиттэр. Бэлиэтээн эттэххэ, “Движение первых” Бүтүн Арассыйатааҕы хамсааһын тэриллиитин туһунан сокуоҥҥа дойду президенэ Владимир Путин 2022 с. от ыйын 14 күнүгэр илии баттаабыта.
Бэлэмнээтэ Лена Ноговицына
Хаартыска: «Ленский край» сайтыттан